Stress: een inleiding
Gepubliceerd op 12-06-2018, door Bram HartVorige week verscheen een rapport over examenstress bij ouders van schoolgaande kinderen. En wat bleek? Driekwart van de ouders ervaart meer stress dan normaal tijdens de examenperiode van hun kinderen. Dit uit zich vooral in meer vermoeidheid en angst. De oorzaak van de stress is vaak te vinden in de manier waarop kinderen zich voorbereiden op de naderende examens.
Maar wat is stress precies? Stress is een lichamelijke reactie op een naderende situatie. Het lichaam maakt meer chemische stoffen aan om het lichaam in staat van paraatheid te brengen. Zo gaat de hartslag omhoog om meer bloed naar de spieren te pompen en ga je zweten om warmte af te voeren en om klappen af te weren. Dit is gemakkelijk biologisch te verklaren vanuit een overlevingsinstinct op levensbedreigend gevaar, maar tegenwoordig ontstaat stress in heel andere situaties. Wat vroeger levensbedreigend was, is voor de meeste mensen veranderd in bijvoorbeeld een presentatie op het werk, of een plotseling ingelast functioneringsgesprek.
Dit betekent niet dat stress altijd schadelijk is. Zoals gezegd, stress maakt het lichaam klaar voor actie: prestaties kunnen wezenlijk verbeteren wanneer je stress ervaart! Stress wordt pas schadelijk als de druk hoger wordt dan dat je aan kan. En hierin zit ook gelijk de oorsprong van het woord: het begrip stress komt oorspronkelijk uit de bouw, waar draagbalken onder een bepaalde druk staan (stress in het Engels). En dit is gelijk een goede metafoor: zodra het gewicht te groot wordt voor de draagbalk om te dragen, zullen er scheurtjes in de draagbalk verschijnen. En vanaf dat moment is er sprake van schadelijke stress.
Maar wat is er aan te doen? Natuurlijk is het beter om schadelijke stress te voorkomen dan om het te bestrijden, maar mocht het al zo ver zijn dan is een goede eerste stap om de daarbij bijbehorende signalen te leren herkennen. Ongezonde of schadelijke stress kan zich namelijk zowel psychisch als lichamelijk klachten opleveren. Lichamelijke klachten kunnen variëren van hoofdpijn tot spijsverbeteringsstoornissen, terwijl psychische klachten juist komen in de vorm van het voelen van machteloosheid of zelfs verveling.
Voor de werkelijke aanpak van stress raden verschillende experts verschillende dingen aan. Zo bestaat er een belangrijke stroming die oproept om je visie op de situatie te herzien: omdat stress zoveel te maken heeft met je perspectief, kan het bijstellen van je perspectief wellicht winst opleveren. Mogelijk is de situatie helemaal niet zo spannend als je oorspronkelijk dacht. Neem bijvoorbeeld hartkloppingen door de stress: je kan dit als een indicator zien dat het niet goed met je gaat, maar aan de andere kant zorgt het sneller kloppen van het hart van betere toevoer van bloed naar je hoofd en ledematen. Je bent dus in staat om sneller te denken of te reageren, juist door dat sneller kloppende hart.
Een tweede aanpak is meer hands-on: zorg dat je hoofd ook zijn rust heeft. Leg de telefoon eens weg, ga eens een blokje om. Het uitschrijven van je dag in de vorm van een dagboek kan een heel ander perspectief opleveren. Door het vrijmaken van tijd voor jezelf kan je ademruimte creëren, waardoor de wereld er net iets anders uit kan komen te zien.
Natuurlijk zijn dit niet de enige manieren om stress te verminderen, en is het allemaal niet zo gemakkelijk als ik het nu over laat komen. Stress is namelijk best ingewikkeld en voor iedereen anders. Wij bieden een aantal trainingen aan om je te helpen jouw stress op tijd te herkennen en wat je hieraan kunt doen. Ben je geïnteresseerd? Neem dan eens vrijblijvend contact met ons op via 030 763 0887 of mail@molijntraining.nl.